Je hebt een verhaal of bericht geschreven
Ken je dat? Je hebt een verhaal geschreven of een bericht gemaakt voor je socials, je drukt op verzenden of plaatsen en ja hoor … je spot een fout.
Hoe kan het nu toch dat je die fout niet eerder zag? En waarom gaf de spellingscontrole van je tekstverwerker dit niet aan?!
Blinde vlek
Dat je het zelf niet ziet, heeft te maken met je blinde vlek. Je wordt blind voor je eigen teksten. Je hersenen weten wat je wilde schrijven en vullen dit voor je in. Of je leest vooral scannend en let meer op de samenhang of inhoud dan op de spelling.
De spellingscontrole van je tekstverwerker ziet helaas niet alles, email herkent hij niet als foutief en ook een hen/hun vergissing of dt-fout ziet de spellingscontrole niet altijd.
Fouten minimaliseren
Enorm frustrerend! Maar … er zijn een aantal manieren waarop je de fouten kunt minimaliseren.
Ik zeg bewust minimaliseren. Want helaas kan ik niet garanderen dat je teksten foutloos zullen zijn. Dat kan, denk ik, niemand. Niemand is perfect.
10 manieren
- Laat je tekst een dag rusten
- Zet je tekst in een ander lettertype
- Zet je tekst in een andere lettergrootte
- Lees je tekst van papier
- Lees alleen de zin die je controleert
- Typ blind
- Controleer je veel gemaakte fouten
- Controleer in meerdere rondes
- Hardop (laten) lezen
- Lees je tekst van achter naar voor
Ik zal van de hierboven genoemde manieren toelichten hoe je dit kunt doen en waarom het werkt.
Manier 1
Laat je tekst een dag rusten
Als je je tekst een dag laat rusten en er met ‘frisse ogen’ naar kijkt, zie je onvolkomenheden die eerder niet opvielen.
Manier 2
Zet je tekst in een ander lettertype
Als je je tekst in een ander lettertype zet, oogt deze als een nieuwe tekst. Daardoor merk je foutjes op die je eerder niet zag.
Doordat de hoeveelheid tekst per regel en per bladzijde veranderd is, staan de woorden op een andere plek op de pagina en zie je nieuwe dingen.
Manier 3
Zet je tekst in een andere lettergrootte
Ook als je je tekst in een andere lettergrootte zet, oogt deze als een nieuwe tekst. Daardoor merk je foutjes op die je eerder niet zag.
Ook hier geldt dat het aantal woorden per regel en bladzijde veranderd is en de woorden daardoor op een andere plek op de pagina staan.
Manier 4
Lees je tekst van papier
Eigenlijk weer dezelfde reden: als je de tekst van papier leest, lijkt het een nieuwe tekst.
Daarbij is lezen van papier ons met de paplepel ingegoten. Je bent eraan gewend.
Manier 5
Lees alleen de zin die je controleert
Je kent het misschien nog van de basisschool, een leeswijzer. De leeswijzer zorgt ervoor dat je slechts een zin ziet.
Als je een zin of tekst leest, maken je ogen sprongetjes. Soms gaan je ogen een paar tekens naar voren, soms ook een regel naar boven of onder. Om je ogen te helpen op dezelfde regel te blijven en ze niet onnodig te vermoeien met het focussen op de juiste regel is het handig om een liniaal of een ander blad te gebruiken om bij de goede zin te blijven.
Manier 6
Typ blind
Als je blind typt, zie je de woorden en zinnen op je scherm verschijnen. Je ziet een fout dan direct ontstaan en kunt hem aanpassen.
Er is ook iets voor te zeggen om de fouten niet direct aan te passen, maar je creativiteit te laten stromen.
Een afweging die je zelf mag maken.
Manier 7
Controleer je veel gemaakte fouten
Als je vaker teksten en verhalen schrijft, zul je merken dat je sommige foutjes vaker maakt. Ik ben bijvoorbeeld geneigd om [de zelfde] te schrijven in plaats van [dezelfde].
Als je een lijst aanlegt met fouten die je vaker maakt, kun je ze met behulp van de zoekfunctie in Word opsporen.
Manier 8
Controleer in meerdere rondes
Als je in een ronde zowel op inhoud, zinsbouw, spelling en interpunctie moet letten, vraag je erg veel van je hersencapaciteit. Eigenlijk is het ondoenlijk.
Het is daarom verstandig om in meerdere rondes te controleren en daarbij steeds op iets anders te letten. Bijvoorbeeld door eerst op de inhoud, dan op de zinsbouw en tot slot op de spelling en interpunctie te letten.
Weet je dat je moeite hebt met het correct spellen van werkwoorden. Doe dan een aparte ronde waarin je alle werkwoorden uit je tekst onderstreept en ze controleert.
Manier 9
Hardop (laten) lezen
Lees je tekst voor of laat je tekst voorlezen. Omdat de informatie op een nieuwe manier binnenkomt, merk je andere foutjes op.
Je kunt:
- je tekst zelf hardop lezen;
- je tekst laten voorlezen door iemand anders;
- je tekst door je tekstverwerkingsprogramma laten voorlezen.
Manier 10
Lees je tekst achter naar voor
Door je tekst zin voor zin of zelfs woord voor woord van achter naar voor te lezen, lees je puur de woorden en zinnen en niet de inhoud van je tekst of het verband met de vorige zin.
Hierdoor ontdek je foutjes die je anders over het hoofd zou zien.
En dan?
Wat je natuurlijk altijd kunt doen, is iemand anders inschakelen om mee te kijken naar je verhaal of tekst.
Je kunt bijvoorbeeld proeflezers, een redacteur of corrector inschakelen.
Heb jij nog tips hoe je een tekst kunt nakijken? Deel ze hieronder!
Dan kunnen anderen er ook hun voordeel mee doen!
❓ Ben je benieuwd wat ik voor jou(w manuscript of tekst kan betekenen?
👉 Stuur me dan een berichtje!
In een vrijblijvend en kosteloos kennismakingsgesprek bespreken we de mogelijkheden.
Vond je dit interessant?
Lees de andere blogs op deze website. Ook komen er steeds nieuwe blogs online met tips over het schrijven en uitgeven van je boek.
Als je me volgt op social media ben je als eerste op de hoogte als ik een nieuw blog plaats.
